Yolcu: Bediüzzaman Said Nursi

Said Nursi hakkında bilinmeyen bir çok şey “Yolcu” belgeseliyle ortaya çıkacak... Bazı insanların etkisi, kendilerinden uzun yaşar. Bediüzzaman Said Nursi onlardan biri... Bitlis’in ücra bir dağ köyünde başlayan yaşamında, 19. yüzyılı 20.yüzyıla bağlayan sancılı bir yolun yolcusu oldu... Osmanlı’nın yerini Cumhuriyet’e devrine ve iki dünya harbine tanıklık etti. İsyanlar, savaşlar, sürgünler, mahkemeler, esaretler gördü. Koşulsuz biat edenleri ve peşinen reddedenleri oldu. Öldüğünde ardında “Nurculuk” akımını bıraktı. Bu akım, Türkiye’nin en büyük cemaatini doğurdu. Bünyesinden devlet adamları yetiştirdi. Türkiye’nin dini, siyasi gündemini belirledi. Bir dönem yasaklanan risaleleri 40’ı aşkın dile çevrildi. Hakkında uluslararası konferanslar düzenlendi. Ölümünün üzerinden yarım asır geçti. Bugün mezarının yeri bile belli değil; ama hakkındaki tartışma hala sürüyor. Kimilerinin gözünde “Cumhuriyet’in düşmanı bir gerici...” Kimine göre “Uslanmaz bir Kürt milliyetçisi...” Kimine göre ise “İmanı kurtaran, çevresine nur saçan bir evliya...” 3 bölümlük “Yolcu” belgeseli, onun peşinden katedilmiş 40 bin kilometre yolun, röportaj yapılan 100’ü aşkın tanığın, geniş bir ekibin 6 yıllık alışmasının ve Güneydoğu köylerinden Makedonya’ya, Suriye’den Volga kıyılarına dek uzanan bir coğrafyada araştırmamıza destek veren insanların ürünüdür. Bu belgesel, Said Nursi’nin hayatını ve fikriyatını; rivayetlerden, menkıbelerden, efsanelerden arındırıp, onu hem taraftarlarına hem muhaliflerine doğru anlatmayı amaçlar... “Yolcu” belgeselinde izleyiciler ilk kez yayınlanacak önemli belge ve tanıklarla da karşılaşacaklar. Gittiği her yere gidildi, ulaşılabilinen her tanıkla görüşüldü... “Yolcu” belgeseli için Said Nursi’nin doğduğu köyden başlanarak gittiği ya da sürgün edildiği her kentte, her kasabada, Rusya ve Suriye’de çekimler yapıldı. Said Nursi’yi doğrudan gören kişilerin röportajlarına yer verildi. Birinci Dünya Savaşı’nda Ruslara esir düştükten sonra götürüldüğü Kostroma’daki tanıktan; 27 Mayıs askeri müdahalesinden sonra, cenazesinin Urfa’daki mezarından çıkarılıp Isparta’ya götürülmesinde görev alan askeri pilota kadar bir çok önemli tanıkla izleyiciler ilk kez karşılaşacaklar. Binlerce kitap, dergi, gazete ve yüzlerce belge tarandı... “Yolcu” belgeseli için, Said Nursi’nin de katıldığı, Sutan Reşad’ın 1911 yılındaki Balkan gezisinin, Mannaki Kardeşler tarafından çekilen gezi görüntüleri Makedonya Devlet Arşivinden bir bütün olarak alınarak geniş bir şekilde ilk kez yayınlandı. Belgeselin hazırlanmasında doğrudan tanıklıklarla birlikte, Said Nursi’nin kendi yazdıkları, belgeler, döneme tanıklık eden kişilerin anıları, yine dönemin gazete ve dergileri ile araştırma kitapları esas alındı. T.C. Başbakanlık Osmanlı ve Cumhuriyet arşivleri başta olmak üzere, Rusya, İngiliz, Makedonya devlet arşivlerinin yanı sıra bir çok özel arşivden yüzlerce belge tarandı. Yönetmenliğini Yusuf Kenan Beysülen, metin yazarlığını Cemalettin Canlı, seslendirmesini Mahir Günşiray, yapımcılığını ise Kalan Müzik ve Karşı Film üstlendiği “Yolcu” belgeselinde sunulan belge, bilgi ve tanıkların Türkiye’de yeni ve sıcak gündem oluşturması bekleniyor.