Kültür Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, İstanbul Film Festivali yöneticilerine bir yazı göndererek festivalde gösterilecek yerli yapımların kayıt-tescil belgesinin zorunlu olması gerektiğini bildirdi. Bunun üzerine İstanbul Film Festivali de ‘eser işletme belgesi’ olmayan yerli yapımların festivalde gösterilemeyeceğini duyurdu.
Sinema Genel Müdürlüğü Vekili Mesut Cem Erkul imzasıyla gönderilen yazıda ülke içinde düzenlenecek, fuar, film festivali ve şenlik gibi sanatsal etkinliklerde gösterilecek yabancı filmlerin ‘Sanatsal Etkinlikler Komisyonu’ndan izin alındıktan sonra gösterilebileceği belirtilirken aksi durumda doğabilecek sorunlardan festival yönetiminin sorumlu tutulacağı belirtildi. Yerli yapımlar için de kayıt ve tescil belgelerinin tamamlanmış olması zorunluluğu getirildi. Bunun üzerine İstanbul Film Festivali de ‘eser işletme belgesi’ olmayan yerli yapımların festivalde gösterilemeyeceğini duyurdu.
Yerli yapımlar için kayıt ve tescil belgesi Malatya Kristal Kayısı Film Festivali dışında, büyük festivaller olan İstanbul, Adana ve Antalya’daki festivallerde istenmiyordu. Sinema Genel Müdürlüğü’nün yazısında 5224 sayılı kanunun ilgili maddesine atıfta bulunularak “Yapılan değerlendirme ve sınıflandırma sonucu belirlenen işaret ve ibarelerin her türlü tanıtım ve gösterim alanında ve tüm taşıyıcı materyaller üzerinde kullanılması ve bu işaret ve ibarelere uygun olarak dağıtılması zorunludur” ifadelerine yer verildi. Yazıda kurallara uymayanların para cezasına çarptırılacağına dikkat çekildi.
Elia Kazan’lı yürüyüş
Kayseri kökenli Amerikalı ünlü yönetmen Elia Kazan’ın jüri başkanı olduğu 1988 yılının İstanbul Film Festivali’nde, bakanlığın beş filmi birden sansürleme kararı büyük tepki çekmişti. Türkiyeli sinemacılar, Elia Kazan önderliğinde Taksim Meydanı’na yürüyüş düzenlemiş ve dönemin Kültür Bakanı da çıkarttığı kararnameyle film festivallerini denetimden muaf tutmuştu.
Rutin bir bildirim
Konuyu Sinema Genel Müdür Vekili Cem Erkul’a da sorduk. Erkul, bunun rutin bir uygulama olduğunu belirtip ekliyor: “Bu yazıyı biz bütün festivallere gönderiyoruz. Kayıt-tescil belgesi bir filmin kime ait olduğunu gösteren bir kayıt işlemi. Kanunen de yapılması mecbur. Yani bu işlemi yaptırmamak bir tür ehliyetsiz araba kullanmak gibi. Biz burada denetleyici kurum değiliz. Biz film festivallerinin mağdur olmaması için uyarı yapıyoruz. Denetimler il denetim komisyonları tarafından yapılıyor. Bana binlerce şikâyet geliyor. İstanbul Film Festivali’nde de bir olumsuzluk yaşansın istemem. Ama adli makamlara iletilen bir durum olursa benim yapacağım bir şey kalmıyor. Biz kültür işi yapıyoruz, siyaset yapmıyoruz. İKSV’nin bu yıl tescil belgesi istemesi de buna özen gösterdiği anlamına gelir bence.”
